بازنگري در قوانين حمايت از خانههاي نيمهراه
حبيب بهرامي
خانههاي نيمهراه (مراكز توانمندسازي و جامعهپذيري افراد بهبود يافته از اعتياد) به عنوان يكي از موثرترين برنامههاي اجتماعي كشور، نقش حياتي در بازتواني زنان بهبوديافته از اعتياد و بيسرپناه دارند. اما متأسفانه در سالهاي اخير، چالشهاي جدي در مسير فعاليت اين مراكز ايجاد شده است. مشكلات مالي سازمان بهزيستي و تلاش براي جبران كسري بودجه باعث شده تا برخي تعهدات اين سازمان نسبت به سازمانهاي غير دولتي ناديده گرفته شود.
به عنوان نمونه، در سال ۱۴۰۱ خانه نيمهراه «سيماي سبز رهايي » تنها مركز زنان و دختران تهران كه تحت نظارت سازمان بهزيستي فعاليت ميكند، پذيراي ۲۰ زن بهبوديافته بود. اما بهزيستي به بهانه نداشتن كد ملي برخي از اين زنان، از پرداخت هزينههاي نيمي از آنها خودداري كرد. اين در حالي است كه خانه نيمهراه براي زنان بيسرپناهي تأسيس شده كه طبيعتا برخيشان مدارك شناسايي ندارند. همچنين درخواستهايي مانند عدم پذيرش ايشان در روز تعطيل تا بازگشايي ادارات دولتي جهت صدور معرفينامه و آوارگي زنان در خيابان آن هم در شرايطي كه ايام تعطيل و كار ادارات دولتي به دلايل آلودگي هوا مشخص نيست، نهتنها غيرمنطقي است بلكه نشاندهنده نگاه غيرواقعبينانه به شرايط زنان آسيبديده است.
ما به عنوان فعالان اجتماعي، آمادهايم با مشكلات مالي سازمان بهزيستي همدلي و همكاري كنيم، اما پذيرش فشارهاي غيرمنطقي و اعمال قوانين نادرست، در شأن هيچ نهادي نيست. اين مسائل بهجاي حمايت از خانههاي نيمهراه، آنها را در معرض تعطيلي قرار ميدهد و زنان بيسرپناه را به خيابانها بازميگرداند.
از مسوولان كشور، بهويژه رييس محترم سازمان بهزيستي و وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي، درخواست ميكنيم در انتخاب مديران استاني سازمان بهزيستي دقت بيشتري به خرج بدهند و افرادي را منصوب كنند كه با پيچيدگيهاي آسيبهاي اجتماعي آشنا باشند. همچنين، قوانين و دستورالعملهاي مرتبط با خانههاي نيمهراه بايد با درك شرايط واقعي اين زنان و موسسات بازنگري و اصلاح شوند. تعطيلي يك خانه نيمهراه نهتنها به معناي پايان يك ماموريت اجتماعي، بلكه شكستي براي كل جامعه است. ما همچنان به كار خود ادامه خواهيم داد، حتي اگر بدون حمايت و نظارت رسمي باشد، زيرا باور داريم كه هر زن بهبوديافتهاي حق يك زندگي جديد و انساني را دارد.
*رييس هياتمديره موسسه كاهش آسيب سيماي سبز رهايي